ادبیات روس و راهنمای خواندن

ادبیات هر سرزمین، نمایانگر تاریخ و فرهنگ یک جامعه است؛ ادبیات روس و کتاب های ادبیات روسی هم از این موضوع مستثنی نیست.

نزدیک بودن کشور روسیه به ایران، داشتن بزرگترین مساحت جغرافیایی و همین طور داشتن هشتمین زبان مشهور جهان یکی از دلایلی می تواند باشد که ما به خواندن کتاب هایی با موضوع ادبیات روس روی بیاوریم.

همچنین نویسندگان روسی به دلیل اینکه توجه بسیاری به اوضاع اقتصادی و سیاسی و اجتماعی کشورشان نشان می دهند. نوشته های آنها به نوعی بیانگر تاریخ و فرهنگ مردمیشان است .

خواندن ادبیات روس به دلیل پرطمطراق و استخوان دار بودن( اصطلاحی برای نشان دادن سختی قلم ادبیات روسی) نیازمند صبر و حوصله است.

همچنین علاقه ما برای خواندن آثار مشهوری مانند برادران کارمازوف، آناکارنینا، جنگ و صلح و جنایت و مکافات ایجاب میکند که ما برای شروع پیش زمینه از ادبیات روس داشته باشیم و همچنین روش و طریقه خواندن ادبیات روس را بدانیم.

سنگ بزرگ نشانه نزدن است!

خیلی از کتابخوان ها برای شروع، سراغ شاهکارهای ادبیات روسی، مانند آثار تالستوی و چخوف و داستایوفسکی میروند.

این کتاب ها به دلیل حجم زیاد، داشتن متنی فلسفی و تاریخی در کنار خط داستانی ، به کار بردن اشخاص متنوع و گوناگون ، اسم های مکان و شخص های مختلف (که اصولا آخر آنها با حرف اُف تمام میشود)، باعث گیج شدن خواننده می شود. طوری که خواننده بعد از خواندن چند صفحه از کتاب نا امید یا کتاب را نیمه تمام رها یا فقط برای به پایان رساندن بدون هر فهم ودرکی کتاب را میخواند.

ادبیات روس را با چه کتاب هایی شروع کنیم؟!

قبل از خواندن این بخش لازم است بگویم اینا بخشی از تجربیات خودم و دوستان کتابخوان هست که برایتان به تحریر در آوردیم و خواندن کتاب چیزی بسیار سلیقه ای بوده!

بهترین کتاب برای شروع؟

برای شروع شما میتوانید از رمانی کم حجم و با متنی روان و ساد کمک بگیرید.

کتاب مرگ ایوان ایلیچ نوشته لئوی تالستوی یکی از مشاهیر ادبیات روس شروع کیند.

خلاصه کتاب :

این کتاب روایت صد صفحه ای از قاضی صاحب منصب ایوان ایلیچ است که داستان با مرگ او آغاز می شود.

این کتاب راجع به مرگ و فناپذیری انسان است. چالش اصلی داستان از شروع بیماری لاعلاج ایوان آغاز می شود. بیماری که او را به سمت مرگ سوق می دهد. مرگی که تنها حقیقت موجود در زندگی است و از هیچ بنی بشری دور نیست.

بررسی و نقدی کوتاه:

تالستوی در این کتاب از مرگ به عنوان ابزاری برای نشان دادن ارزش زندگی استفاده کرده است و چه خوب و دقیق هم کارش را بلد بوده. “ایوان ایلیچ” که معادل واژه اش “انسان فانی” یا همان “آدمیزاد” است، تک تک ما انسان ها هستیم، بدون استثنا. و سرنوشت زندگی ایوان ایلیچ، سرنوشت بشر است. که همه طرز زندگی اشتباهی را پیش میگیریم، و وقتی بوی مرگ به مشاممان خورد، همه ی ما به این سوال برمیخوریم که “آیا واقعا زندگی کرده ام؟” و انگار چیزی بهتر از مرگ، نمیتواند نشانگر زندگی ما باشد.

قطعا جنگ و صلح و آناکارنینا، شاهکارهای تالستوی در ادبیات روس هستند، ولی این کتاب بخاطر حجم تقریبا کم و نثر روانی که دارد شروع مناسبی برای آشنایی با ادبیات تالستوی است.

شما میتوانید برای شروع از این کتاب کمک بگیرید و همچنین با خواندن این کتاب با قلم تالستوی آشنایی پیدا کنید.

برای تهیه آثار تالستوی و کتاب مرگ ایوان ایلیچ به فروشگاه بروید.

یاداشت های شیطان، پیشنهاد دیگری برای شروع!

اگر شما طرفدار کتاب های کوتاه و کم حجم نیستید، میتوانید با کتاب یادداشتهای شیطان که
آخرین نوشته نویسنده روس،لیانید آندری یف میباشد؛ شروع کنید.

خلاصه داستان:

در این رمان نویسنده با استفاده از کتاب یوحنا سقوط شیطان به زمین را به تصویر کشیده است. با این تفاوت که اینبار شیطان نه برای جنگ و وسوسه بلک برای شناخت انسان ب زمین آمده است.

می‌خواهد در زمین زندگی کند و با بشر برخورد داشته باشد. او در جواب این سوال که چرا به زمین آمده است می‌گوید که در جهنم حوصله‌اش سر رفته و آمده است تا در زمین بازی راه بیندازد، دروغ بگوید و حقه سوار کند. و برای این منظور هم راهی متناسب با حال خودش را انتخاب می‌کند. سوال دارید که چطور به زمین آمده است؟ در صفحه 71 کتاب پاسخ را می خوانیم:

صفحه 71 کتاب

می‌خواهد در زمین زندگی کند و با بشر برخورد داشته باشد. او در جواب این سوال که چرا به زمین آمده است می‌گوید که در جهنم حوصله‌اش سر رفته و آمده است تا در زمین بازی راه بیندازد، دروغ بگوید و حقه سوار کند. و برای این منظور هم راهی متناسب با حال خودش را انتخاب می‌کند. سوال دارید که چطور به زمین آمده است؟

نویسنده در این اثر به شدت ذات پلیدی که ممکن است در هر انسان و هر جامعه‌ای وجود داشته باشد را محکوم می‌کند و از پلیدی مطلق (شیطان) هم برای این محکوم کردن استفاده می‌کند. آخر مگر چه کسی می‌تواند از شیطان، فاسدتر باشد؟

بررسی و نقدی کوتاه:

یادداشتهای شیطان مرزهای افکارتان را جابه‌جا می‌کند و باعث می‌شود به موضوعاتی فکر کنید که تا به حال به آن‌ها فکر نکرده‌اید. پیشنهاد می‌کنم اگر قصد دارید یک رمان متفاوت (و ناتمام!) را تجربه کنید، حتما این کتاب را برای مطالعه در نظر بگیرید.

چرا ناتمام؟

از آنجا میگوییم ناتمام که رمان یادداشتهای شیطان اثر ناتمام لیانید آندری‌یِف است که در بهار ۱۹۱۸ نوشتن آن را شروع کرد اما هرگز نتوانست آن را به اتمام برساند، چون در ۱۲ سپتامبر ۱۹۱۹ درگذشت. کتاب هم دو سال بعد منتشر شد. با اینحال این کتاب به گونه ای نوشته شده که نویسنده اثر خود را به جایی رسانده است که نبود صفحات بعدی تاثیر عظیمی بر کل داستان نداشته باشد. در واقع مفاهیم و تنه‌ اصلی داستان بیان شده است. در انتها خواننده فقط در حسرت این است که ای کاش نویسنده کتاب را تمام می‌کرد.

شما میتوانید برای خرید کتاب یادداشتهای شیطان به فروشگاه مراجعه کنید.

حال روسی خوانی را با چه کتابی ادامه بدهیم؟!

اگر شما با خواندن کتاب مرگ ایوان ایلیچ از قلم تالستوی خوشتان آمد و مشتاق شدید دیگر آثار اورا بخوانید، بروید سراغ دو کتاب ذکر شده:

• پدر سِرگی
• سعادت زناشویی

در غیر این صورت پیشنهاد میکنم که سراغ دیگر نویسنده ها از جمله ایوان تورگینف بروید و برای شروع از داستان های زیر کمک بگیرید.

• مرداب آرام
• فاوست
• خاطرات مرد زیادی
• رودین

پیش زمینه ای از ایوان تورگینف:

ایوان تورگینف یکی از رمان نویس های معروف ادبیات روس است، اولین کتاب او رودین نام دارد که داستان روشنفکری تحصیل‌کرده است که پا به شهری کوچک گذاشته و مدتی را در خانه داریا اقامت می‌کند. او که با دنیای فلسفه‌ی غرب آشنا شده ایده‌های بسیار بزرگی در سر دارد که برای مردم و ارباب‌های شهر بسیار دلپذیر است. اما پس از مدتی با دیدن ناتاشا دختر داریا، شیفته و دلبسته‌ی او می‌شود. شیفتگی او، اولین چالش زندگی‌اش است و …

خرید کتاب رودین از ایوان تورگینف.

از داستان کوتاه به لیست زیر.

بعد از خواندن داستان های کوتاه از ادبیات روسی شما میتوانید به ترتیب لیست زیر را تهیه و بخوانید .(راجع به مترجم های خوب در باره هر کتاب دیگر در مقاله دیگر توضبح میدهم )

کتاب دوئل(آنتوان چخوف) :

یکی از آثار مشهور آنتوان چخوف است که روایتگر روابط انسانى و تقابل جامعه‌ى اشراف شوروى و طبقه‌ى روشنفکر آن زمان است که منجر به کشمکش درونى شخصیت اصلى و تضاد اعتقادى شخصیت‌ها مى‌شود.

برای خرید کتاب دوئل اثر آنتوان چخوف اینجا کلیک کنید.

کتاب پدران و پسران (ایوان تورگینف) :

کتاب پدران و پسران اثر دیگری از ایوان تورگینف ، یک رمان به سبک کلاسیک است .

تورگنیف در پدران و پسران موضوع اختلاف دیدگاه میان نسل‌های مختلف و طبقات اجتماعی را کرده است و در کتاب مناظرات جالبی بین این دو گروه رقم زده است. دکتر «مهری آهی» در مقدمه‌ای که بر ترجمه‌اش از این کتاب نوشته است آورده: «در رمان پدران و پسران، تورگنیف درصدد برآمد که از تمام تجربیات و مشهودات خویش در این خصوص استفاده کند و سوتفاهمی که بین گروه‌های مختلف اجتماع و نسل‌های پیر و جوان و نظریه‌های گوناگون ایجاد شده بود، به صورت داستانی شیرین در کتاب خود ضبط کند و طریقی برای ایجاد زندگانی مطبوع و سعادتمند بیابد.»

کتاب پدران و پسران در روزنامه‌ی گاردین در فهرست 1001 کتابی که باید پیش از مرگ خوانده شوند، قرار گرفته است.

برای تهیه کتاب پدران و پسران به فروشگاه بروید.

کتاب قمار باز (فیودور داستایوفسکی) :

حال شما توانایی خواندن ادبیات روسی و دست و پنجه نرم کردن با برخی از آثار ادبیات روس هستید. یکی از این آثار قمارباز با ترجمه مناسب است ( در مقال دیگر درمورد ترجمه خوب نیز بحث میکنیم)

خواندن ادبیات روسی و نوشتن از ادبیات روسی به ویژه قمارباز سخت است. همه‌ قسمت‌های کتاب، همه شخصیت‌ها و همه اتفاقات طوری هستند که خواننده کاملا به فکر فرو می‌رود. مدام در پی این است که منظور و هدف نویسنده را درک کند. چرا این شخصیت به شکل مشخص این کار را انجام داد؟ چرا این دیالوگ در اینجا گفته شد؟ هدف از آن کار چه بود؟ و بسیاری از سوالات دیگر که جز با خواندن دوباره و سه‌باره جملات و پاراگراف‌ها جوابی به دست نخواهد آمد

پیشنهاد ما این است که کتاب را خودتان مطالعه کنید و نظرتان را برایمان ارسال کنید.

برای خرید کتاب قمار باز از اینجا اقدام کنید.

کتاب جنایت و مکافات ( فیودور داستایوفسکی) :

جنایت و مکافات اثر دیگری از ادبیات روسی به قلم داستایوفسکی روایت زندگی دانشجویی به نام «راسکولنیکف» است که طبق انگیزه هایی که خودش هم نمی داند چیست مرتکب قتل می‌شود. وی زن رباخواری را همراه با خواهرش، که اتفاقی در زمان وقوع قتل در صحنه حاضر می‌شوند، به قتل می رساند، سپس خود را از خرج کردن پول و جواهراتی که برداشته ناتوان می‌بیند و پول و جواهرات را پنهان می‌کند.

پس از چند روز بیماری و بستری شدن در خانه، با این تصور که هر کس را که می‌بیند به او مظنون است، کار راسکولنیکف را به جنون می‌کشد. در این بین او عاشق سونیا، دختری که به خاطر مشکلات مالی خانواده‌اش دست به تن‌فروشی زده، می‌شود. داستایفسکی این رابطه را به نشانه مهر خداوندی به انسان خطاکار استفاده کرده و همان عشق، نیروی رستگاری بخش می شود.

می توانید کتاب جنایت و مکافات را از اینجا تهیه کنید.

ختم کلام:

اولین نکته اینکه علاوه بر نویسنده های نام برده، نویسند های معروف وحاذق دیگری در ادبیات روس هستند.

مانند گوگول، ماکسیم گورکی، میخائیل بولگاکوف، ولادیمر ناباکوف این زمینه فعالیت داشته که در آینده به آنها میپردازیم.

نکته دوم: خواندن ادبیات روسی مانند ادبیات قوم های دیگر خالی از لطف نیست

و اصولا عموم ترسشان فقط برای بزرگنمایی و تصورات ذنی نسبت ب این متون هست.

نکته سوم: برای تهیه کتاب های ادبیات روس ، اول مترجم خوب را بشناسید ؛

چون اگر کتابی را با ترجم نامناسب بخوانید امکان دارد از داستان و کتاب زده شوید.

نکته چهارم: شما با خواندن این کتابها علاوه بر خواندن داستان های جذاب، با خیلی از مفاهیم فلسفی و علل رفتاری آشنا میشوید.

در آخر شما الان آماده شده اید تا شاخ غول های ادبیات روس و کتاب های چند جلدی را بشکنید.